Τα
γράμματα είναι φως. Φωτίζουν τη ψυχή, ημερεύουν τους ανθρώπους,
επιδρούν στη διαμόρφωση του χαρακτήρα τους και δημιουργούν πολιτισμό
και έργα αθάνατα.
Λίγα μόνο μέτρα στα ανατολικά της ήδη διαλυθείσας Μονής της Παναγίας της Ποδίθου, βρισκόταν μέχρι το 1952 ένα διώροφο ευρύχωρο κτίριο. Το ισόγειο δωμάτιο, οι κάτοικοι της Γαλάτας το αποκαλούσαν «Το σχολείο του μοναστηριού». Υπήρξε και αυτό ένα από τα πολλά κρυφά σχολεία, που οι καλόγεροι του μοναστηριού θεωρούσαν εθνικό και επιβεβλημένο καθήκον τους, να καλλιεργήσουν τα εκκλησιαστικά γράμματα. Μέσα δε από αυτά να τονώσουν το εθνικό φρόνημα των μικρών μαθητών, που οπωσδήποτε θα ήταν οι αυριανοί πολεμιστές και ελευθερωτές της δούλης πατρίδας τους.
Είναι
δύσκολο να πούμε πότε αρχίζει η λειτουργία του σχολείου της
μονής Ποδίθου. Οπωσδήποτε όμως κατά τα μέσα του 17 ου αιώνα
λειτουργούσε. (Ματθαίος Γαλατιανός, 1673 και Αρχιεπίσκοπος
Φιλόθεος τέλος 17 ου αιώνα.) Στο σχολείο του μοναστηριού φοιτούσαν
μαθητές τόσο από τη Γαλάτα, όσο και από το διπλανό χωριό Σινά
Όρος. Με το θάνατο του τελευταίου καλόγερου διδάσκαλου Χρύσανθου
γύρω στο 1888, διακόπτεται και η λειτουργία της σχολής του
μοναστηριού της Παναγίας της Ποδίθου, αφού πρόσφερε πολλά
στη περιοχή, στην Κύπρο και στον Ελληνισμό γενικότερα.
Το 1890 λειτουργεί προσωρινά σχολείο σε κάποιο σπίτι στη Γαλάτα μέχρι το 1894. Τότε ο Χαράλαμπος Πιπέρκος κτίζει το πρώτο κοινοτικό σχολείο δίπλα από την εκκλησία του Αγίου Σωζόμενου.
Το 1919 λειτουργεί το δεύτερο σχολείο Γαλάτας,
κατ΄ αρχή σαν Παρθεναγωγείο. Κτίστηκε με έξοδα του ιερομόναχου
Φιλόθεου και προς τιμή του ονομάστηκε «Φιλοθέϊον». Είναι έργο
του Μάστρε Φίλιππου Λοϊζου. Το 1938 το «Φιλοθέϊον» επεκτείνεται
με άλλες δύο αίθουσες διδασκαλίας.
Το 1976 κτίστηκε το σημερινό σύγχρονο σχολικό
κτίριο. Είναι ένα διώροφο κτίσμα με αρκετές ανέσεις και ικανοποιητικό
εξοπλισμό. Είναι έργο της εργοληπτικής εταιρείας «Φίλιππος
Λοϊζου Λτδ» και έχει το όνομα του δωρητή του «Παναρέτειο Δημοτικό
Σχολείο Γαλάτας».
Το Παναρέτειο Δημοτικό Σχολείο Γαλάτας
λειτουργεί σήμερα με 57 μαθητές και η προδημοτική
με 33 παιδιά. |